Jeśli wszystkie zmysły dziecka funkcjonują należycie i współdziałają ze sobą, jego rozwój przebiega prawidłowo. Jeśli jednak mamy do czynienia z nieprawidłową organizacją przez mózg bodźców napływających przez receptory, wówczas nasza pociecha będzie miała problemy z integracją sensoryczną. Może ona przejawiać się między innymi w trudnościach z nauką, czytaniem, czy pisaniem, a także trudnościami z koncentracją czy z utrzymaniem uwagi.
W naszym wpisie przeczytasz, jakie są pierwsze objawy tego typu zaburzeń. (więcej…)
Terapia logopedyczna dziecka z wadą słuchu jest procesem długotrwałym. Wymaga zaangażowania się zarówno specjalistów, dziecka, jak i jego rodziców. Głównym celem jest językowe (lub alternatywne) porozumiewanie się osób niedosłyszących. (więcej…)
Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka jest to leczenie oraz wsparcie, do którego mają prawo dzieci niesłyszące oraz niedosłyszące i ich rodzice. Celem wczesnego wspomagania rozwoju dziecka jest zmniejszenie różnic rozwojowych. Dzięki temu mogą rozpocząć naukę, nie pozostając w tyle za rówieśnikami. (więcej…)
Wybór ścieżki zawodowej jest ważną decyzją w życiu każdego człowieka. Jeśli dodatkowo przyjdzie nam się mierzyć z ograniczeniami spowodowanymi wadą słuchu, to wybór okazuje się tym trudniejszy. Jakie czynniki powinniśmy brać pod uwagę przy wyborze zawodu?
Ogólne predyspozycje
Osoby niesłyszące i słabosłyszące przy wyborze ścieżki zawodowej powinny się kierować zarówno swoimi zainteresowaniami, jak i ogólnym stanem zdrowia. Osoby z wadami słychu do wyboru mają wszystkie licea, technika, szkoły zawodowe (branżowe) zarówno masowe, jak i te, skierowane dla osób niesłyszących oraz niedosłyszących. Warto pamiętać, że wybór zasadniczej szkoły zawodowej czy też branżowej jest ograniczony przeciwwskazaniami zdrowotnymi. Bierze się tu pod uwagę nie tylko wadę słuchu, czy poziom zdolności językowych, ale też wszelkie inne schodzenia, które mogłyby utrudniać wykonywanie danego zawodu.
Niesłyszący a wybór zawodu
Kształtując swoją karierę zawodową, osoby niesłyszące powinny zwrócić uwagę na to, jak mogą swoje zdolności i predyspozycje wykorzystać w zawodach, które nie wymagają posługiwania się słuchem. Zawód powinien też uwzględniać wszelkie ograniczenia związane z wadą słuchu. Warto zadbać o ty, by wybrany zawód nie zagrażał innym nieuszkodzonym zmysłom niesłyszącego. Nie powinien on też być związany z długim przebywaniem w pomieszczeniu o większym zapyleniu. Przeciwwskazane są także te prace, które wymagają reagowania na dźwięki, a także stałego i systematycznego porozumiewania się mową artykulacyjną. Ponadto dla osób niesłyszących, u których występują dodatkowo zaburzenia równowagi, szczególnie niebezpieczne są prace w pobliżu poruszających się maszyn oraz praca na wysokości. Natomiast dla niesłyszących cierpiących na szum w uszach niewskazane są prace w hałasie.
Wybór szkoły
Wybór szkół jest ogromy, jednak należy zwrócić uwagę na to, że w Ośrodkach szkolno-wychowawczych dla niesłyszących osoby młodzież niesłysząca, jak i słabosłysząca ma zapewnione odpowiednie zaplecze do nauki. Składa się na nie odpowiednio dostosowany sprzęt, grono specjalistów, którzy prowadzą zajęcia oraz możliwość rozwijania swoich pasji, liczne wycieczki do kin i muzeów oraz udziały w różnego typu projektach i olimpiadach. Daje to szansę na pełniejszy rozwój oraz zdobycie pewności siebie, która jest tak niezbędna w dorosłym życiu.
Często rodzice mają obawy związane z wysłaniem dziecka do Ośrodka szkolno-wychowawczego dla niesłyszących i uważają, że ich dziecko poradzi sobie w szkole masowej. Czy rzeczywiście tak jest?
Jaka szkoła jest najbardziej odpowiednia dla dziecka z wadą słuchu?
Najważniejsza jest rehabilitacja dziecka, u którego stwierdzono wadę słuchu. Jeśli chodzi o edukację, to każde dziecko jest inne oraz ma inną wadę słuchu, dlatego trudno jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie. Szkoły dla niesłyszących i niedosłyszących mają szereg narzędzi, które wspomagają rehabilitację dziecka. Jest to szczególnie istotne w pierwszych latach edukacji. Przedszkola oraz Szkoły Podstawowe dla niedosłyszących i niesłyszących zapewniają dostęp do wielu specjalistów – od logopedów do terapeutów. Oznacza to dodatkowe godziny, które przeznaczone są na zajęcia indywidualne dla dziecka. W szkole masowej nie ma tylu narzędzi. Posłanie dziecka do Szkoły Podstawowej dla niedosłyszących nie przekreśla możliwości dalszej jego edukacji w szkole masowej. Przy wyborze szkoły powinniśmy się przede wszystkim kierować dobrem dziecka.
Edukacja w Szkole dla niesłyszących
Dziecko niesłyszące w stopniu głębokim potrzebuje około sześciu godzin stymulacji mowy i słuchu dziennie. W Szkole dla niesłyszących dziecko ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi otrzyma te dodatkowe godziny pod nadzorem specjalistów. W Szkołach dla niesłyszących rehabilitacja odbywa się na każdym poziomie pracy z dzieckiem. Dziecku z wadą słuchu poświęcana się więcej czasu i jest ono traktowane bardziej indywidualnie. Dziecko z wadą słuchu lub niesłyszące wymaga odpowiedniego podejścia oraz przystosowanego sposobu edukacji, który uwzględnia jego ograniczenia. Głusi mają swój język i swoją kulturę. Szkoły dla niesłyszących wspomagają rozwój dziecka oraz pomagają mu uzyskać umiejętności niezbędne do poradzenia sobie w dalszym życiu. Wybierając szkołę dla dziecka niesłyszącego, powinniśmy przede wszystkim wsłuchać się w jego potrzeby, bo to ono ma się czuć dobrze w danym środowisku.
Dziecko z wadą słuchu należy zapewnić odpowiednie warunki, aby mogło ono na równi z innymi dziećmi sprostać trudom edukacji. Jakie przedszkole wybrać, by dziecko miało dobre warunki rozwoju?
Przedszkola dla dzieci niesłyszących i niedosłyszących
W przedszkolu dla dzieci niesłyszących i niedosłyszących, podobnie jak w przedszkolach dla dzieci słyszących, metodą nauki jest zabawa. Organizuje się zajęcia, które realizują te same treści programowe. Dodatkowo w przedszkolach dla dzieci niesłyszących organizuje się zajęcia pod kątem przydatności rewalidacyjnej. Wykorzystywana jest potrzeba aktywności dziecka do rozwijania sfery poznawczej, osobowościowej i kształcenia mowy. W przedszkolach dla dzieci niedosłyszących pracuje wykwalifikowana kadra, która zapewnia dzieciom najlepsze warunki pracy. Konieczne jest więc zorientowanie personelu przedszkola w zakresie ograniczeń oraz możliwości rozwojowych dziecka z wadą słuchu. Rola przedszkola w rozwoju dziecka jest niezwykle ważna, gdyż wyzwala je z izolacji, usamodzielnia je oraz stwarza możliwość rozwoju osobowości. Ważnym elementem jest też integracja z dziećmi słyszącymi, dlatego dzieci uczestniczą we wspólnych zabawach oraz wycieczkach. Przedszkole staje się więc ważną szkołą życia i współżycia.
Dziecko niesłyszące w przedszkolu masowym
Na naukę w szkole masowej pozwala niedosłuch lekki oraz niedosłuch średni. Niedosłuch głęboki kwalifikuje dziecko do szkoły dla niedosłyszących lub niesłyszących. Jeśli dziecko już znajdzie się w szkole masowej, to mogą się pojawić lub nasilić trudności w nauce. Należy też pamiętać, że aparaty słuchowe nie czynią z dziecka osoby normalnie słyszącej. Konieczna jest rehabilitacja prowadzona przez specjalistów. Nauczyciele dziecka powinni być poinformowani o rodzaju uszkodzenia, jego postępach i konsekwencjach. Należy też pamiętać, że pobyt dziecka w przedszkolu masowym wymaga jednak ścisłych kontaktów domu z przedszkolem oraz opieki i pomocy dziecku ze strony rodziców. Wykształcenie przedszkolne ma duże znaczenie dla dzieci z wadą słuchu. Jego brak pociąga za sobą późniejsze trudności w nauce oraz nieprzystosowanie.
Metoda terapii integracji sensorycznej skierowana jest do dzieci z problemami w uczeniu się. Jest także metodą komplementarną w usprawnianiu dzieci z wadami słuchu.
Czym jest integracja sensoryczna?
Integracja sensoryczna pozwala odczuwać, porządkować, składać w spójną całość oraz rozumieć w relacji do siebie bodźce: słuchowe, wzrokowe, dotykowe, pochodzące z ruchu i grawitacji oraz węchowe i smakowe, które dochodzą do mózgu za pomocą zmysłów. Dzięki temu możliwe jest zachowanie adekwatne do danej sytuacji. Dziecko dzięki integracji sensorycznej jest w stanie poruszać się w skoordynowany sposób, skupiać uwagę na zabawie i nawiązywać prawidłowe relacje społeczne. Proces integracji społecznej rozwija się przez całe życie, ale najbardziej intensywnie przebiega w ciągu pierwszych trzech lat. Czasem nie przebiega on tak sprawnie, jak powinien. Wtedy z pomocą przychodzi terapia metodą integracji sensorycznej.
Na czym polega terapia prowadzona metodą integracji sensorycznej?
Terapia integracji sensorycznej odbywa się w odpowiednio wyposażonej sali terapeutycznej. Zajęcia mają charakter zabawy naukowej, w której dzieci tak organizują pracę swoich zmysłów, by była wydajna. Podczas terapii integracji sensorycznej wykorzystywane są zabawki o różnych kształtach, fakturach, rozmiarach. Terapia integracji sensorycznej jest terapią ruchem, stąd podczas zajęć dzieci huśtają się, ćwiczą w basenie z kuleczkami, bawią się różnymi masami plastycznymi, grają na instrumentach muzycznych. Zadania stawiane przed dzieckiem nie są ani zbyt łatwe, ani zbyt trudne. Stanowią jednak wyzwanie. Wyzwala to więcej reakcji adaptacyjnych, jednocześnie nie powodując u dziecka zniechęcenia. Zadaniem terapeuty jest ciągłe monitorowanie i analizowanie zachowań dziecka, co umożliwia dobranie następnych zadań. Integracja sensoryczna nie jest substytutem rzeczywistej edukacji, może natomiast poprawić uczenie oraz sprawić, że będzie ono łatwiejsze.
O ile osoby słabosłyszące mogą poradzić sobie w szkołach masowych, o tyle osoby ze znacznym ubytkiem słuchu lub niesłyszące częściej wybierają ośrodki szkolno-wychowawcze, które zapewniają im edukację dostosowaną do ich potrzeb.
Korzyści z wyboru liceum dla niesłyszących
Wybierając liceum, osoby z wadą słuchu często mają już określone pasje, które chcą rozwijać i silną motywację do tego, by się dalej kształcić. Bardzo ważne jest, by liceum umożliwiało im jak najlepsze przyswojenie wiadomości, które będą niezbędne przy zdaniu matury i późniejszym dostaniu się na studia. Licea dla niesłyszących poza programem edukacyjnym, organizują wiele zajęć pozalekcyjnych, takich jak koła zainteresowań, wycieczki szkolne krajowe i zagraniczne, które umożliwiają młodzieży poznanie świata. Organizowane są też lekcje w muzeach, wyjścia do kin i teatrów. Uczniowie liceum mogą skorzystać również z kursu na prawo jazdy, które w dorosłym życiu pomoże im zarówno w poruszaniu się w mieście, jak i będzie atutem w czasie poszukiwań pracy.
Jakie liceum wybrać?
Przy wyborze liceum dla niesłyszących lub niedosłyszących warto zwrócić uwagę na to, jak długo funkcjonuje dany ośrodek szkolno-wychowawczy. Długi staż, wykwalifikowana kadra oraz różnorodne możliwości rozwoju sprawiają, że nauka w liceum dla niesłyszących będzie nie tylko przyjemna, ale też pozwoli w pełni rozwinąć indywidualne zainteresowania i predyspozycje naszego dziecka. Wielu z tych możliwości, które oferują szkoły dla niesłyszących, nie znajdziemy w ofercie szkół masowych.
Dodatkową zaletą są zajęcia logopedyczne oraz rewalidacyjne, które pomagają w skutecznej komunikacji oraz odnalezieniu się w świecie ludzi słyszących. Odpowiednio wybrane liceum dla niesłyszących powinno na wielu poziomach przygotować młodzież do samodzielnego wejścia w dorosłe życie – zarówno pod względem edukacji, komunikacji, jak i socjalizacji oraz zapewnić możliwość szerokiego rozwoju swojej osobowości i pasji.
